Pokrzywa zwyczajna to najpopularniejsza roślina wykorzystywana w ziołolecznictwie.
Mimo licznych właściwości zdrowotnych, dla wielu ta cenna roślina to zbędny chwast, którego parzydełka w kontakcie ze skórą powodują nieprzyjemne pieczenie. Jej potencjał leczniczy wykorzystuje się od wieków ze względu na składniki odżywcze występujące w każdej z jej części. Wszędobylskie ziele spotkać możemy prawie wszędzie, w lesie i zaroślach, w pobliżu siedlisk ludzkich czy w ogrodach. Dodatkowo produkty z pokrzywy są łatwo dostępne na sklepowych półkach. Wzrastające zainteresowanie zdrowym odżywianiem i alternatywnymi metodami leczenia powoduje, że coraz częściej sięgamy po naturalne produkty, jedną z nich jest bez wątpienia pokrzywa zwyczajna, która poprzez swoje zastosowanie nie jest tak zupełnie zwyczajna.
Dlaczego pokrzywa jest tak wyjątkowa?
Ponieważ ma szerokie zastosowanie nie tylko w ziołolecznictwie ale również w kuchni i kosmetyce. Surowcem zielarskim są liście, korzenie i nasiona, najwięcej bogactwa zawiera ziele, m.in. takie witaminy jak: B2, B5, K, C, kwasy i związki organiczne, karotenoidy, flawonoidy, garbniki oraz cenne mikroelementy tj., mangan, żelazo, wapń, cynk, selen, magnez, siarka i wiele innych.
Kiedy warto wybrać się na zbiór tej cennej rośliny?
Najlepszy czas na zbiór tej łatwo dostępnej rośliny przypada na maj, w tym okresie posiada najwięcej wartości odżywczych oraz jest najsmaczniejsza. Ziele pozyskuje się przed kwitnieniem i możemy je zbierać aż do września, w okresie kwitnienia roślina traci część drogocennych właściwości. Korzenie należy pozyskiwać wczesną wiosną i późną jesienią. Wybierając się na poszukiwanie pokrzyw należy unikać stanowisk zlokalizowanych przy drogach, a także miejsc narażonych na zanieczyszczenia.
Jak uchronić się przed poparzeniem? Co zbieramy i jak wykorzystujemy ten cenny surowiec?
Łodyga i spód liści pokryte są parzącymi włoskami, co zniechęca wielu zbieraczy, aby jednak uchronić się przed poparzeniem do zbioru warto użyć rękawiczek ochronnych. Zwiędłe, sparzone, ugotowane, zmiksowane czy ususzone pokrzywy pozbawione są swoich parzących właściwości. Warto zbierać młode okazy które spożywa się w całości, z większych zbieramy wyłącznie górne listki.
Aby wydobyć z pokrzywy najwięcej wartości odżywczych należy spożywać ją na świeżo, jeżeli chcemy cieszyć się jej smakiem przez cały rok warto ją ususzyć. Zioła suszymy w zacienionym i przewiewnym miejscu, gdyż narażenie suszonych roślin leczniczych na działanie promieni słonecznych powoduje, że tracą one swoje walory lecznicze. Prawidłowo wysuszone liście powinny być koloru ciemnozielonego i z łatwością ulegać kruszeniu. Brązowy odcień na liściach jest oznaką błędnego suszenia surowca zielarskiego.
Właściwości lecznicze
Pokrzywa dzięki związkom czynnym ma działanie antyalergiczne, posiada właściwości oczyszczające organizm przez co jest niezastąpiona w przypadku schorzeń układu moczowego, w tym kamicy nerkowej. Osoby zmagające się z anemią powinny włączyć napary z pokrzywy w swoją dietę. Zioło działa również przeciwzapalnie, przeciwreumatoidalnie. Preparaty z kłączy i korzeni działają pozytywnie na osoby chore na cukrzycę, obniżając poziom glukozy we krwi, a także cholesterolu i lipidów. Stwierdzono również potencjał antyoksydacyjny pokrzywy. Sok pokrzywowy wpływa na szybsze i efektywniejsze gojenie ran, a także oczyszcza organizm z toksyn. Pokrzywa pozytywnie wpływa na skórę zwalczając trądzik oraz na włosy działając przeciwłupieżowo i przeciwłojotokowo pobudza ich wzrost wzmacniając mieszki włosowe. Ziele tej rośliny w dobry sposób wpływa na nasze plony w ogrodzie, w naturalny sposób chroniąc przed insektami. Możliwości spożywania pokrzywy jest wiele począwszy od koktajli, zup, dodatków do sałatek, hummusów, syropów, herbat po gotowe kapsułki z ich ekstraktem, jednak pokrzywa pomimo swoich wspaniałych prozdrowotnych właściwości, jak każde zioło powinna być stosowana z umiarem i rozwagą.