Lato pomału dobiega końca. Obserwując las, zmiany jakie w nim zachodzą, nie ma wątpliwości, że jesień jest tuż tuż.
Owoce jarzębiny dawno już dojrzały, wkoło kwitną wrzosy, noce są coraz chłodniejsze, a w Puszczy Piskiej rozbrzmiewają głosy zbierających się do odlotu żurawi. W takiej właśnie scenerii, nierzadko udekorowanej porannymi i wieczornymi mgłami rozpoczyna się jeden z najpiękniejszych koncertów jesiennych borów i lasów… rykowisko…
Jest to niezapomniany spektakl, który na długo zostaje w pamięci. Król puszczy – a śmiało można w ten sposób nazwać jelenia szlachetnego – w trakcie jesiennej aury rozpoczyna swoje gody. Piękne samce – byki – ze wspaniale ukształtowanym porożem, zaczynają rywalizować o samice – łanie.
Charakterystyczny ryk jeleni (stąd nazwa rykowisko) odbija się echem po okolicy, a jest sygnałem dla rywala, wyzwaniem go na pojedynek! Wprawiony obserwator przyrody rozróżnia czy odzywa się właśnie młody byk, który dopiero co próbuje swoich sił, czy jest to stary wprawiony w bojach byk „posiadający” swoje stado, o które będzie walczył i ustąpi z pozycji „lidera” dopiero wówczas, kiedy przegra pojedynek.
Walka jeleni, kiedy już do niej dojdzie, polega na uderzaniu się nawzajem porożem. Nie rogami. Czym różni się poroże od rogów? Poroże to kość- która co roku wyrasta na głowie na przykład jelenia i co roku jest też zrzucana wczesną wiosną. Natomiast rogi to wytwór skóry, który rośnie na głowie zwierzęcia nieustannie przez całe życie, nie odpadając tak jak to jest w przypadku poroża.
Poroże, jak już wyżej wspomniano jest to kość. „Rosnące poroże jelenia stanowi (…) fenomen biologiczny. W porożu następuje coroczna regeneracja owłosionej skóry wraz z gruczołami łojowymi, a według niektórych badaczy również z gruczołami potowymi. W porożu następuje również corocznie niezwykle szybki proces kostnienia dużych ilości tkanki, regulowany hormonalnie. Szybki wzrost poroża wiąże się z odpowiednim ukrwieniem i wzrostem naczyń krwionośnych” (Z. Jaczewski „Poroże jeleniowatych” 1981r.). Obserwując przyrodę warto być wnikliwym, ponieważ ta zawsze zaskakuje. Czas rykowiska to okres niezwykłych przeżyć, które na długo zostaną w pamięci i pozwolą docenić piękno natury, jej siłę i niepodważalną mądrość.